Bệnh giang mai là gì?
Bệnh giang mai là gì? Giang mai là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người. Tuy nhiên, Nguyên nhân triệu chứng bệnh giang mai lại thầm lặng và khó nhận biết, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh ngoài da thông thường.
Hãy cùng bệnh viện đa khoa thái hà tìm hiểu những nguyên nhân, dấu hiệu, triệu chứng của bệnh giang mai ở nam giới và nữ giới có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn, đẩy lùi căn bệnh xã hội này.
Dưới đây, các bác sĩ chuyên khoa sẽ cung cấp cho các bạn tất cả những thông tin về bệnh giang mai là gì. Bệnh giang mai (syphilis) là bệnh xã hội nguy hiểm do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra.
Tìm hiểu về vi khuẩn Treponema pallidum:
Vi khuẩn hình lò xo (xoắn khuẩn) có từ 6-10 vòng xoắn, đường kính ngang từ 0.1–0.2 µm và chiều dài khoảng 6–15 µm. Xoắn khuẩn rất nguy hiểm, có thể xâm nhập từ bên ngoài, qua các niêm mạc da bị trầy xước vào bên trong cơ thể, tấn công tất cả các cơ quan trong cơ thể bệnh nhân bao gồm cả tim, não, phổi, hệ thần kinh trung ương. Giang mai có đề kháng kém, chết nhanh chóng khi ra ngoài cơ thể hoặc khi tiếp xúc với chất sát khuẩn thông thường như xà phòng, thủy ngân và iod …
Giang mai nhanh chết ở nhiệt độ cao, chết trong vòng 30 phút ở nhiệt độ 40C và sống được nhiều năm ở nhiệt độ thấp đến -70C. Giang mai có thể gặp ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi, từ trẻ sơ sinh đến người già. Tuy nhiên, bệnh tập trung chủ yếu ở những người trong độ tuổi sinh sản, có quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt là quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ tình dục với gái mại dâm, người đồng tính và người lưỡng tính…
Nguyên nhân gây bệnh giang mai
Xoắn khuẩn lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc sinh dục giữa người lành và người bệnh giang mai. Các con đường lây truyền khác bao gồm qua niêm mạc mắt, miệng hoặc qua da bị xây sát. Ở phụ nữ mang thai bị giang mai có thể gây ra bệnh giang mai bẩm sinh cho trẻ. Ngoài ra, vi khuẩn giang mai cũng có thể lây truyền qua đường máu.
Tóm lại, các nguyên nhân gây bệnh giang mai bao gồm:
Quan hệ tình dục không an toàn
Theo thống kê, có đến 90% bệnh nhân chủ yếu mắc bệnh giang mai do quan hệ tình dục với người bệnh.
Tất cả các hình thức quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ tình dục thông thường, quan hệ tình dục bằng miệng và quan hệ tình dục qua đường hậu môn đều có nguy cơ lây truyền bệnh giang mai. Sử dụng bao cao su có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh giang mai. Tuy nhiên, giang mai vẫn có thể lây truyền qua phần niêm mạc da không được bao cao su bảo vệ.
Nguyên nhân gây giang mai gián tiếp
Do xoắn khuẩn có thể xâm nhập nhanh qua niêm mạc da toàn vẹn hoặc đã bị xây sát nên giang mai có lây truyền qua các tiếp xúc gián tiếp. Tuy nhiên, các trường hợp mắc bệnh giang mai gián tiếp rất hiếm gặp.
Nếu bạn sử dụng chung vật dụng cá nhân như khăn tắm, khăn mặt, đồ lót hoặc bàn chải đánh răng… với người mắc bệnh giang mai thì có thể dính phải dịch nhầy, máu, mủ của người bệnh giang mai và nhiễm bệnh. Ngoài ra, các tiếp xúc gián tiếp như ôm, hôn, bú ngực với bệnh nhân giang mai cũng có thể lây nhiễm giang mai và mắc phải giang mai.
Giang mai lây truyền từ mẹ sang con
Ở người phụ nữ mang thai mắc bệnh giang mai, xoắn khuẩn có thể qua rau thai và gây giang mai bẩm sinh cho con. Ngoài ra, lúc trẻ đi qua đường sinh dục của bà mẹ ra ngoài thì sẽ tiếp xúc với xoắn khuẩn giang mai ở trong bụng mẹ và nhiễm bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh giang mai từ nhận, truyền máu
Người nhiễm giang mai mà không biết, đi truyền máu cho người khác thì người nhận máu cũng dễ bị nhiễm bệnh giang mai. Tuy nhiên, trường hợp mắc giang mai qua truyền máu thường hiếm gặp do hầu hết mọi người đều được kiểm tra sức khỏe, kiểm tra máu, bảo đảm nguồn máu an toàn trước khi cho.
Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh giang mai
Triệu chứng của bệnh giang mai chia làm nhiều giai đoạn khác nhau, rất dễ nhầm lẫn với các vấn đề ngoài da thông thường nên dễ khiến cho người bệnh chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu nhận biết giang mai giai đoạn đầu.
Sau khi xâm nhập qua niêm mạc da bị xây sát. Vi khuẩn giang mai sẽ xâm nhập vào hệ thống bạch huyết và vào máu, gây ra các triệu chứng của bệnh giang mai.
Triệu chứng của bệnh giang mai giai đoạn 1
- Biểu hiện của giang mai giai đoạn 1 xuất hiện sau khoảng từ 3-90 ngày sau khi tiếp xúc với mầm bệnh.
- Cơ thể bệnh nhân xuất hiện săng giang mai, chính là các viêm loét, nông, hình tròn hoặc bầu dục với kích thước từ 0,3 đến 3cm, viền nhẵn, màu đỏ, không ngứa, không đau, không mủ, đáy vết loét thâm cứng.
- Các săng tập trung chủ yếu ở bộ phận sinh dục nam và nữ như hai môi lớn, bé, âm đạo và vùng cổ tử cung; quy đầu và rãnh quy đầu, thân dương vật hoặc trực tràng, miệng hoặc hậu môn…
- Các săng tồn tại trong vòng 3-6 tuần và tự động biến mất mà không gây ra dấu vết gì, khiến bệnh nhân nhầm lẫn với các bệnh ngoài da thông thường.
Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh giang mai giai đoạn 2
- Từ 2 tháng đến 1 năm kể từ khi nhiễm giang mai, cơ thể bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các biểu hiện của giang mai giai đoạn 2:
- Các ban giang mai màu đỏ hoặc hồng, xuất hiện đối xứng, không nổi cao lên bề mặt da, ấn vào thì mất đi, không đau, không ngứa, khiến nhiều người lầm tưởng mình bị phát ban.
- Các phát ban giang mai tập trung khắp cơ thể bệnh nhân, bao gồm tứ chi như lòng bàn tay, lòng bàn chân…
- Các triệu chứng giang mai toàn thân như căng thẳng, lo lắng, mệt mỏi, đau mỏi các cơ, nổi hạch, tóc rụng…
- Cũng giống như dấu hiệu giang mai giai đoạn 1, dấu hiệu giang mai giai đoạn 2 xuất hiện trong một thời gian ngắn từ vài tuần đến một tháng là tự động biến mất, không để lại sẹo hay bất kỳ dấu hiệu nào nên người bệnh rất dễ chủ quan, tùy tiện mua thuốc ở nhà tự chữa mà không thăm khám bác sĩ.
Giang mai giai đoạn tiềm ẩn
Đây là giai đoạn kéo dài của giang mai. Ở giai đoạn tiềm ẩn, giang mai không gây ra bất kỳ hiện tượng, triệu chứng nào đặc biệt. Người bệnh khó có thể phát hiện ra giang mai trong giai đoạn này.
Đây cũng là thời điểm giang mai bắt đầu ăn sâu vào máu và di chuyển đến các cơ quan, bộ phận trong cơ thể bệnh nhân. Ở giai đoạn tiềm ẩn, giang mai ít có khả năng lây lan.
Dấu hiệu của bệnh giang mai giai đoạn cuối
Giai đoạn cuối của bệnh giang mai xảy đến sau từ 3-15 năm kể từ khi nhiễm giang mai nhưng không được điều trị. Giai đoạn này, sức khỏe và tính mạng của người bệnh rất nguy hiểm vì giang mai bắt đầu phá hủy các bộ phận, cơ quan trong cơ thể bệnh nhân.
Giang mai giai đoạn cuối biểu hiện ra thành ba hình thức phá hoại khác nhau:
- Giang mai thần kinh (6,5%): Bệnh nhân bị tổn thương hệ thống thần kinh trung ương, bị viêm màng não, tổn thương não khu trú hoặc thoái hóa não với các biểu hiện thần kinh như rối loạn ý thức, động kinh, xuất hiện ảo giác và bị đột quỵ…
- Giang mai tim mạch (10%): Sau từ 10-30 năm nhiễm bệnh, người bệnh bị phình mạch hoặc thậm chí là vỡ mạch, nguy hiểm tính mạng.
- Củ giang mai (15%): Củ giang mai có hình cầu, màu đỏ hoặc tím, có kích thước chỉ bằng hạt ngô, rắn và chắc, ranh giới rõ ràng. Củ giang mai xuất hiện ở đâu thì để lại sẹo và các vết loét vĩnh viễn không thể chữa lành đến đó.
Tác hại của bệnh giang mai
Giang mai không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, cuộc sống cá nhân và hạnh phúc gia đình mà còn gây ra những nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Cụ thể:
- Mắt: Củ giang mai xuất hiện ở mắt có thể khiến cho đồng tử mắt nhỏ, phản xạ ánh sáng mất dần, thần kinh thị giác bị tổn thương… dẫn đến mù lòa.
- Ảnh hưởng nội tạng: Tiêu hóa, hô hấp và bài tiết đều gặp khó khăn, đau bụng, lồng ngực co thắt…
- Ảnh hưởng hệ xương khớp: Xương bị tổn hại, dễ gãy, hoặc dễ bị thoát vị…
- Bại liệt hoặc tử vong: Mới đầu, bệnh nhân gặp khó khăn trong cử động tứ chi, sau cùng có thể bị bại liệt. Tử vong xảy ra trong trường hợp bệnh nhân bị phình mạch dẫn đến vỡ mạch.
Sự nguy hiểm của giang mai ở phụ nữ mang thai:
Thai phụ bị giang mai có nguy cơ sinh non, thai chết lưu, thai chết trước và chết sau khi sinh; con sinh ra mắc bệnh giang mai bẩm sinh sẽ bị ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ của trẻ.
Cụ thể:
- Sẩy thai: Xoắn khuẩn giang mai xâm nhập vào nhau thai, gây viêm nhiễm các động mạch nhỏ, tổ chức nhau thai hoại tử, các dưỡng chất không thể được hấp thụ vào nhau thai nên thai dễ sảy.
- Thai chết lưu: Nhiễm trùng giang mai giai đoạn nặng thường xảy ra vào trước khi thai phụ sắp sinh, nhiễm trùng có thể khiến thai chết trước hoặc chết ngay sau khi sinh.
- Giang mai bẩm sinh: Con mắc bệnh giang mai bẩm sinh giai đoạn sớm có thể bị viêm giác mạc, viêm thị giác, viêm màng não, u não… có thể tử vong trước khi biết đi.
- Giang mai bẩm sinh giai đoạn muộn: Xảy ra khi bé được 2 tuổi, bé có thể bị dị tật vĩnh viễn như điếc, răng biến dạng và sụp xương sống mũi…
Lưu ý: Xét về sự nguy hiểm, giang mai chỉ đứng sau HIV/AIDS do nó có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng bệnh nhân.
Điều trị bệnh giang mai
Hiện nay, y học đã tìm ra kháng sinh đặc trị xoắn khuẩn giang mai. Điều quan trọng là bệnh nhân phải phát hiện các dấu hiệu giang mai càng sớm càng tốt, để kịp thời đi thăm khám và điều trị.
Phát hiện giang mai càng sớm thì việc điều trị giang mai càng đơn giản và hiệu quả chữa giang mai cao. Điều này có nghĩa là điều trị giang mai còn phụ thuộc vào giai đoạn phát triển của bệnh giang mai và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Chuẩn đoán bệnh giang mai:
Giang mai giai đoạn sớm: Bác sĩ có thể lấy các vết trợt, vết loét giang mai ở bộ phận sinh dục hoặc hậu môn của bệnh nhân có nghi ngờ chứa giang mai để soi trên kính hiển vi, hoặc nhuộm thấm bạc (nhuộm kháng thể huỳnh quang trực tiếp hoặc kỹ thuật PCR xác định DNA của xoắn khuẩn giang mai).
Giang mai giai đoạn muộn: Bệnh nhân không xuất hiện các dấu hiệu, triệu chứng của bệnh giang mai thì bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm máu để kiểm tra các chỉ số RPR (VDRL) và TPHA. Nếu như cả RPR(+) và TPHA(+) đều dương tính thì có thể khẳng định bệnh nhân bị giang mai. Nếu bệnh nhân vẫn nghi ngờ kết quả chẩn đoán giang mai thì bác sĩ sẽ làm thêm xét nghiệm FTA-ABS.
Điều trị giang mai như thế nào?
- Điều trị giang mai chủ yếu được tiến hành bằng thuốc kháng sinh. Để hiệu quả điều trị bằng thuốc cao, bệnh nhân phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách dùng thuốc.
- Phác đồ điều trị giang mai phụ thuộc vào các giai đoạn phát triển của bệnh giang mai. Giang mai thời kỳ thứ , giang mai giai đoạn 2 và giang mai kín sớm thì được điều trị riêng. Giang mai đã tiến triển trên một năm và giang mai kín muộn sẽ có phác đồ điều trị khác.
- Trong quá trình điều trị giang mai, bệnh nhân phải bảo đảm nguyên tắc điều trị như sau:
- Không quan hệ tình dục cho đến khi giang mai được chữa khỏi.
- Kết hợp điều trị cho cả vợ và chồng.
- Tái khám định kỳ nhiều lần để khẳng định giang mai đã khỏi hay chưa.
- Kiên trì với lộ trình điều trị giang mai, không được bỏ dở nửa chừng.
Lưu ý: Giang mai giai đoạn cuối mặc dù có thể tiêu diệt được xoắn khuẩn nhưng không thể khắc phục được các biến chứng đã xảy ra. Do đó, bệnh nhân cần phải thăm khám và phát hiện giang mai càng sớm càng tốt, tốt là ngay trong những giai đoạn đầu.
Quy trình điều trị bệnh giang mai
Tại nhiều bệnh viện và phòng khám đã ứng dụng liệu pháp cân bằng tự kích hoạt miễn dịch trong điều trị bệnh giang mai. Phương pháp này có ưu điểm vượt trội so với phương pháp thông thường như:
Hệ thống máy xét nghiệm huyết thanh hiện đại, nhập khẩu trực tiếp từ nước ngoài cho kết quả kiểm tra chính xác tuyệt đối.
Sử dụng kỹ thuật bức xạ nhiệt để làm tăng hiệu quả điều trị, hệ miễn dịch của bệnh nhân được tăng cường, không gây tổn thương đến các tế bào bình thường.
Điều trị xoắn khuẩn từ bên ngoài và cả mầm bệnh bên trong cơ thể, chặn đứng nguy cơ tái phát.
Phòng ngừa bệnh giang mai như thế nào?
- Bài trừ tệ nạn mại dâm, giáo dục các kiến thức về bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Quan hệ tình dục an toàn, chung thủy một vợ một chồng.
- Vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Chị em cần phải được kiểm tra sức khỏe, tầm soát giang mai trước khi có ý định mang thai, phụ nữ mang thai phát hiện giang mai cần phải tiến hành điều trị triệt để trước khi sinh con.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng một lần hoặc ít mỗi năm một lần.
Hi vọng với những chia sẻ trên đây có thể giúp bạn đọc nắm rõ bệnh giang mai là gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị giang mai. Mọi băn khoăn nào khác về bệnh giang mai, bạn có thể nhấp chuột vào bác sĩ tư vấn dưới đây để được giải đáp trực tuyến với các chuyên gia.
Hình ảnh bệnh giang mai
Biểu hiện bệnh giang mai có thể gặp ở mọi vị trí trên cơ thể nhưng do đây là căn bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục không an toàn chính vì vậy triệu chứng bệnh giang mai sẽ xuất hiện nhiều tại các vị trí xung quanh bộ phận sinh dục chẳng hạn như thân dương vật, rãnh quy đầu, bao quy đầu…
Bệnh giang mai được chia làm 4 giai đoạn: Giang mai giai đoạn 1, bệnh giang mai giai đoạn 2, bệnh giang mai giai đoạn tiềm ẩn và giang mai giai đoạn 3. Càng giai đoạn sau thì việc chữa trị giang mai càng phức tạp và kém hiệu quả.
Nếu không được chữa trị kịp thời bệnh giang mai có thể gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm cho các bạn chẳng như viêm màng não, đột quỵ, nhiễm trùng máu, thần kinh, mù mắt… và nặng là bệnh có thể khiến các bạn bị tử vong. Chính vì vậy nếu nghi ngờ mình có dấu hiệu bệnh giang mai thì các bạn cần nhanh chóng đi đến các địa chỉ y tế chuyên khoa uy tín để thăm khám.
Bệnh giang mai xuất hiện ở tay
Các điểm khác nhận ra khi xuất hiện bệnh giang mai